STARTO N-ro 3/2006 (220)
UK Florenco 2006 - ĉeĥaj partoprenantoj
UK Florenco 2006
La
91-a Universala Kongreso de UEA okazis ĉijare en Florenco, renesanca itala
urbo, ekde la 29-a de julio ĝis 5-a de aŭgusto. La ĉeftemo de UK
estis “Lingvoj, kulturoj kaj edukado al
daŭrigebla evoluo”.
Inaŭguro. En la inaŭguro en
salono Zamenhof jam tradicie aŭdiĝis salutoj kaj paroladoj.
Eble
la plej multan intereson vekis parolado de prof. Grin, neesperantisto, kiu
tamen parolis Esperante pri sia fama raporto koncerne komunikadon en Eŭropa
Unio. Li klarigis, ke esperantistoj malĝuste komprenis lian raporton kiel
rekomendon de Esperanto. Li uzis nian lingvon nur kiel ekzemplon de neŭtrala
komunikilo. En multaj medioj estas Esperanto perceptata kun malkonfido, eĉ
malestimo - nia strategio devus unue plifortigi la valoron de nia lingvo en la
okuloj de la cetera mondo.
La
aŭskultantojn poste ŝokis Renato Corsetti, kiam li deklaris, ke
Florenco estas naskiĝurbo de Esperanto. Sed li tuj klarigis, ke en
Florenco naskiĝis Renesanco, sen kiu ne povus naskiĝi ankaŭ
Esperanto.
D-ro
Zaleski-Zamenhof, nepo de L. L. Zamenhof, substrekis, ke unu el ĉefaj
ideoj, kiuj iniciatis la naskiĝon de nia lingvo, estas ideo de toleremo,
ideo de akcepto kaj de kompreno de la alia, de la malsama. Toleremo de la
diverseco de kulturoj, ĉar tiu diverseco estas granda riĉeco de la
homaro. Antaŭ dudeko da jaroj estis en Bialistoko fondita Fondumo
Zamenhof, kiu kreis Medalon de Toleremo por honorigi personojn kaj instituciojn
grave kontribuantajn al efektiviĝo de tiu ideo. Antaŭ kelkaj jaroj
ricevis ĝin la forpasinta Papo Johano Paŭlo, heroldo de ekumenismo,
do toleremo interreligia, ĉijare ĝi estis atribuita al Monda
Skoltaro, kiu en toleremo edukas la junularon.
Eble
la plej kortuŝa momento de la inaŭguro estis proklamo de du novaj
Honoraj Membroj de UEA: Otto Haszpra (Hungario) kaj Umberto Broccatelli
(Italio).
Programo. Dum la semajno la
kongresanoj povis partopreni en 170 diversaj programeroj, klerigaj, kulturaj aŭ
en kunvenaj traktadoj de unuopaj fakaj asocioj aŭ movadaj institucioj.
Kulturo. Inter la kulturaj
eventoj elstaris naciaj vesperoj, teatraĵoj Stilekzercoj, Verda Ranaro kaj De
Dante al Ĉeĥov, koncertoj de Ĵomar kaj Nataŝa kaj aŭtoraj
duonhoroj pri novaj verkoj (La vintra
fabelo, Svisa Enciklopedio Planlingva, IKU-libro, La Alaia Venecio, Tabelo,
Sferoj, Ordeno de Verda Plumo, Hodler en Mostar, Plena Manlibro de Esperanta
Gramatiko, filmoj Vizito al Centra Oficejo kaj Gerda malaperis, DVD Esperanto
Elektronike).
Libroservo prezentis premierajn verkojn
(Esenca lernolibro de la itala lingvo,
Gvidlibro tra Florenco, Kseonofobia
gvidlibro al la italoj, La Malemuloj de Giovanni Verga, La princo de Macchiavelli, La gefianĉoj de Manzoni kaj Le radici culturali dell’ esperanto).
Estis proklamitaj rezultoj de Belartaj Konkursoj.
Klerigado. Jam vendrede antaŭ
UK en la Florenca Universitato okazis prelegoj dediĉitaj al 
Bruno Migliorini
(1896-1975), lingvisto kaj esperantisto. Lundon oni nomis Kleriga lundo pro
tuta serio da prelegoj (Tra Esperantujo;
La Latina Lingvo: Imperio, Eklezio, Kulturo; Italaj Poetoj en Esperanto;
Kiel utiligi amaskomunikilojn? Sociaj Agadoj, Vidi per manoj - kiel blinduloj ĝuas
arton; Renesanco en Italio; La arto paroli publike; Verda mondo; Scienco kaj
popolo; Veterani sed ne maljuni, La itala Renesanco renkonte al la mondo;
Italoj eksterlande; Orienta Mediteraneo; Kiel organizi niajn interlingvistojn).
Kompreneble ne mankis Internacia Kongresa Universitato (IKU - prelegis
Barandovská, Mattos, Eichhorn, Pennachietti, Bojaĝieva, Berveling, La
Torre, Bujdosó, Sun Dachen) - la prelegoj aperis libroforme ĉe UEA.
Nitobe-seminario pritraktis la 10 jarojn de la Praga manifesto. La kongresanoj povis partopreni kursojn Itala eksprese, Paroligajn lecionojn kaj
Cseh-kurson.
Fine
de la kongreso estis akceptita Kongresa Rezolucio.
Raporto el Florenco
Georgo Rada, Most: Dum la tempo de la 29-a
de julio ĝis la 5-a de aŭgusto 2006 mi partoprenis la 91-an
Universalan Kongreson de Esperanto en la italia urbo Florenco, nacilingve Firenze.
Mi partoprenis kongresan karavanon organizitan de la vojaĝoficejo „Ciao“
en Strakonice, pere kaj kun s-anino Mirka Tomečková el E-klubo en České
Budějovice. Ni veturis aŭtobuse el Č. Budějovice al Florenco kaj reen. Dum
la vojaĝo tien, ni haltis matene ĉe la maro proksime de Venecio kaj
refreŝiĝis naĝante en maro dum kelke da horoj. Poste ni daŭrigis
per buso al Florenco. Tie ni loĝis en junulara tranoktejo.
En
la kongresejo, krom la ĝeneralaj-komunaj programeroj, mi partoprenis por
tiel diri la miajn: do, la fakajn kunvenojn de ateistoj (ATEO) kaj de
nefumantoj (TADEN).
Tre
ĝojigis min la fakto, ke unu salono portis la nomon laŭ itala
esperantistino Clelia Conterno Guglielminetti. Ja mi havas agrablan, edifan
memoron pri ŝi: En la jaro 1975 mi tradukis kaj gazete publikigis ŝian
novelon „Vivo kaj morto de Wiederboren“. Poste, en la Varna U.K. (1978) tute
hazarde renkontinte la aŭtorinon, mi diris al ŝi pri la publikigita
traduko. Bedaŭrinde, ŝi en la jaro 1984 mortis.
Ĉar
la merkredo estis ekskursa tago kaj la kongresejo estis fermita, mi partoprenis
kun mia karavana grupo ekskurson tra Toskanujo. De la urbo Piombino ni per
granda ŝipo veturis al la insulo Elbo. Tie mi denove ĝuis fascinajn
ondojn de la maro, ĉifoje la Tirenia.
Dum
la UK, kiel kutime, mi renkontis multajn miajn geamikojn, konatulojn el la tuta
mondo. Tre plaĉis al mi ekzemple la publika kunveno de la Akademio de
Esperanto. Bedaŭrinde, ke por tia interesega programo oni devas atendi
tutan jaron - ĝis la venonta universala kongreso. Nu, eble en mia lando Ĉeĥio
oni povos intelekte ĝui el la nova fenomeno en mia lando - nome la „ELFo“:
Esperantologia kaj literatura forumo (kun administra sidejo en la urbo Brno).
Jindřiška Drahotová: En la lasta vespero en
Florenco sur vojo tra parko supren al „Villa camerata“ petis min s-ano Tomeček
skribi artikolon pri karavano, de České Budějovice al la 91-a UK en Florenco,
por Starto. Mi respondis jese, ĉar mi jam intencis verki artikoleton pro
du faktoj.
Mi
ne volis skibi pri varmega vetero, pri luksa aŭtobuso kaj profesia aranĝo
de karavano, kiu estis vere internacia – ĉeĥoj, germanoj, poloj,
hungaroj... nek pri ekskursoj – al maro, Elbo, Piso, Sieno... nek pri montaro
Apeninoj, kiu estas traborita de tuneloj kaj kunigita per pontegoj... nek pri
programeroj, kiujn mi ne sukcesis partopreni... nek pri preskaŭ kaŝita
kongreso por publiko, vidante nenian afiŝon surstrate... nek pri eminentaj
paroladoj de Renato Corsetti, kiujn oni certe povas legi en interreto... nek
pri miaj amikaj renkontiĝoj kaj pri Legolibreto III., kiun oni vendis en
libroservo kiel novaĵo... nek pri danco de brazilanoj, dum kiu ŝajnas,
ke dancantoj baraktas, sed ne tuŝas unu la alian... nek pri „kleriga
lundo“ dum kiu oni ne povis elekti prelegon, ĉar oni ne povis partopreni
samtempe tiom da interesaĵoj –
Mi
volis nur substreki la fakton, ke la UKon partoprenis pli da junaj homoj ol en
pasinteco kaj ke mi dum prezento de „Akademio de Esperanto“ aŭskultis
aprezantan laŭdon pri ĉeĥa la lingvista fakulo Miroslav Malovec
kun aplaŭdo por li, en tiu momento mi fieris, ĉar mi etas ĉeĥino.
El
miaj skribaj notoj mi ankoraŭ elektas: „Pripensu en viaj argumentoj ĉu
Esperanto estas eŭropa lingvo aŭ lingvo internacia?“ – la demando
estu diskutota. Indoneza lingvo estas kvina parolata lingvo en mondo – ĝi
estas artefarita same kiel Esperanto! 26.9. estas la tago de lingvoj, estus
bone kaj konvene atentigi pri Esperanto publikon. 1.11. estas tago de gepatra
lingvo (kontrolu ankoraŭ la daton, mi petas), ankaŭ oni povas
atentigi pri rolo de Esperanto kiel protektanto de la naciaj lingvoj.
Je
demando, ke Esperanto ne havas nacian kulturon oni povas diri – ne, ĝi ne
havas nacian, ĝi estas neŭtrala kaj ĝia kulturo estas supera –
monda. Se per lingvo parolas homoj, la lingvo ne povas esti senkultura.
Ĉiuj
landaj eŭropaj E-asocioj estas anoj de EEU –Eŭropa Esperanto-Unio -
krom Estonio. ĈEA pagas 15 Kč je sia ano al EEU. EEU eldonas „Eŭropa
bulteno“, kiu estas akirebla nur en reto www.europo.eu, eeu@europo.eu. La 7-a
kongreso de EEU okazos en Slovenio – Maribor de la 28-a de julio ĝis la
4-a aŭgusto 2007 www. esperanto-maribor.si. La temo „Pri akvo“ emus turni
atenton de progresemaj asocioj kaj unuopuloj al tiu kongreso.
Akademio
submetas 220 vortojn („novajn“) por balotado interrete. Ĉiuj manieroj de ĉapeliloj
estas akceptataj, se oni ne ŝanĝas literon.
Italoj
laŭ lingvaĵo ekkonas lokon, de kiu ia italo devenas, britoj – al kiu
socia tavolo apartenas. La itala lingvo devenas el florenca dialekto danke al
Dante.
EVA
– (verkistoj) volas ŝanĝi statuson, esti pli oficiala simile kiel
Akademio – plialtvalorigi la asocion.
Eŭrodeputitoj
jam ricevis 3 leterojn pere de UEA kaj M. Handzlik. Por eventualaj interesatoj
el eŭrodeputitoj estas preparita DVD – „Esperanto estas ...“. Mi vidis kaj
deziras ĝin!!!
La
kongreson partoprenis ĉirkaŭ 2.250 homoj el 62 landoj.
Jindřiška
Drahotová
Legolibreto
II. kaj III. (50 Kč aŭ 2 Eŭroj) aĉeteblas ĉe J.
Drahotová, Sadová 745/36, 293 01 Mladá
Boleslav, tel.: 326 731 845, mail: drahotovaesperanto@seznam.cz
Novaj honoraj membroj de
UEA:
Broccatelli kaj Haszpra
La du
novaj honoraj membroj, kiujn elektis la komitato de UEA dum la kongreso en
Florenco, estas Umberto Broccatelli el Italio kaj Ottó Haszpra el Hungario.
Umberto Broccatelli naskiĝis en 1931,
esperantistiĝis en 1947 kaj tuj ekaktivis, refondinte la Bolonjan
Esperanto-Grupon. Li kunorganizis nacian kongreson en Bolonjo en 1952 kaj la
Universalan Kongreson samurbe en 1955. Li multfoje estis estrarano de Itala
Esperanto-Federacio, kaj dum pli ol jardeko li ankaŭ redaktis la revuon de
IEF. En 1999 li reaktivigis Eŭropan Esperanto-Union, kiun li prezidis. En
2004 li estis elektita honora prezidanto de EEU.
Li
aŭtoris du vortarojn (Vocabolario
Esperanto-Italiano, Dizionario Italiano-Esperanto) kaj lernolibron de
Esperanto (Nuovo Corso di Esperanto, per
allievi e autodidatti) en la itala. Li prizorgis la esperantlingvan eldonon
de la gazeto de la Radikala Partio, kaj tradukis ankaŭ beletraĵojn,
interalie por Itala Antologio, aperinta en la jubilea jaro 1987. Al liaj
tradukoj apartenas ankaŭ la verko de A. Chiti-Batelli Zamenhof, hodiaŭ.
Ottó Haszpra naskiĝis en 1928.
Li estas emerita profesoro de la hidro-konstrua katedro de la Teknika
Universitato de Budapeŝto, eksperto de UN, membro de la Hungara Akademio
de Sciencoj. Esperanton li lernis en 1958. Li estis estrarano kaj vicprezidanto
de Hungarlanda Esperanto-Asocio, komitatano kaj estrarano de UEA. Ekde 2004 li
membras en la Akademio de Esperanto.
Li
ankaŭ estis gvidanto de Scienca Eldona Centro de UEA en Budapeŝto
komence de la 1980-aj jaroj. Li aperigis multajn sciencajn kaj popularsciencajn
artikolojn en Esperanto kaj ankaŭ multe prelegis. En la jaro 2000 aperis
lia ampleksa lernolibro de Esperanto por hungaroj. Li ankaŭ aŭtoris
studojn pri la kostoj de multlingveco, de lingvolernado kaj pri egalrajteco kaj
ekonomieco en la internaciaj rilatoj.
El
lia artikolaro: Alternativaj alfabetoj
por Esperanto kun historia trarigardo 1888 - 2000, Esperanto - lingvo de la
natursciencoj kaj tekniko: 1887-1986, Liter-ofteco en Esperantaj tekstoj,
Regionaj efikoj al la grundakvo far la akvonodaro Gabčíkovo-Nagymaros, Spertoj
kaj proponoj pri la apliko de Esperanto en la sciencoj kaj fakoj. k.a.
Origine: www.liberafolio.org
Rezolucio de la 91-a Universala Kongreso de Esperanto
La
91-a Universala Kongreso de Esperanto, kunveninta en Florenco (Italujo) kun
2209 partoprenantoj el 62 landoj,
konstatinte,
— ke la Jardeko de Edukado por Daŭropova
Evoluigo 2005–2014 estas grava kadro por iniciatoj cele al evoluo kiu estu
socie dezirinda, ekonomie vivkapabla, kulture taŭga kaj ekologie daŭrigebla;
— ke nuntempe ekzistas gravaj minacoj kaj al biodiverseco
kaj al kultura kaj lingva diversecoj, pro la reciproka dependeco inter la homo
kaj la naturmedio;
— ke la nuna superrego je monda skalo de unu
lingvo havas maltrankviligajn ekonomiajn, sociajn, kaj edukajn efikojn koncerne
daŭropovecon, lingvan ekologion kaj la rajton je komunikado;
— ke la strebado de la Esperanto-movado al
lingva demokratio kongruas kun la valoroj de transnacia edukado celanta
informitajn, aktivajn civitanojn, kiuj estu kapablaj kritike kompreni sin mem
kaj la ĉirkaŭan mondon por partopreni la evoluprocedon respondece kaj
solidare.
Alvokas la Esperanto-komunumon
aktive engaĝiĝi en la agadoj kiuj, sur diversaj niveloj, strebas antaŭenigi
praktikojn koherajn kun la principoj de la bezonata ŝanĝoprocezo, kaj
utiligi siajn lingvon kaj retojn serve al tiuj klopodoj.
Rekomendas al la Estraro de UEA
doni al la ĉi-rilataj problemoj pli da atento en estontaj kongresoj kaj
agadoj, partnere kun neesperantistaj organizaĵoj.
Konfirmas la pretecon de la
Esperanto-komunumo kunlabori kun Unesko kaj aliaj organizaĵoj cele al
tutviva edukado por paco, socia justeco kaj kultura diverseco, kaj atentigas
ilin pri la lingva aspekto de daŭropova evoluigo.
Retejo pri Ivo Lapenna!
Ivo Lapenna estas unu el la plej elstaraj
figuroj de historio de Esperanto. Li estas la "konstruinto de moderna
UEA", ni povas danki al li la historian venkon ĉe UNESKO en
Montevideo, kaj multajn aliajn aferojn. (Estas ne senkaŭze, ke en la
oficejo de Eventoj pendas 2 fotoj: tiu de Zamenhof kaj tiu de Lapenna...)
Memore al lia agado ekzistas pluraj instancoj: - Fondaĵo Ivo Lapenna -
Internacia Scienca Instituto Ivo Lapenna - Stipendio Ivo Lapenna, ktp. Oni
povas legi pri ili pli detale en la nun konstruata, nova retejo: http://www.ivolapenna.org - prizorgita de Bruno Masala.
Szilvási
László
Lančov
Ĉijare
okazis la 54-a SET Lančov, denove en tri dusemajnaj etapoj. El entute 107
kursanoj lernis Esperanton 19 personoj, la anglan 74 geknaboj kaj la germanan
14 homoj. Plie 6 el ili provis posttagmeze ankaŭ la hispanan.
Preskaŭ 200 litoj restis neokupitaj,
do esperantistoj povus facile superi eĉ la anglan kurson, se ili ne evitus
la tendaran vivon.
Fine
de la tria etapo renkontiĝis dudeko da iamaj tendaranoj, ankoraŭ de
la tempo, kiam ĉiuj tri etapoj estis plenŝtopitaj de esperantistoj. Ĉe
tendarfajro ili rememoris kaj kantis.
Venontjare
la tendaro jam festos sian 55-an jaron kaj la ekstendaranoj sian 10-an renkontiĝon.
La
geknaboj en la kursoj estis en la aĝo 8-15 jaroj, escepte pli junaj. Male
la pli aĝaj (super 16 jaroj) kutime laboras kiel t.n.
"praktikantoj", do estroj de la grupoj, kiuj preparas la posttagmezan
programon kun ludoj kaj zorgas pri la infanoj post la instruado. Kelkaj eĉ
mem instruas aŭ helpas dum la instruado. La kursoj ne estas identaj kun la
grupoj - en grupoj estas la geknaboj dividitaj laŭ la aĝo, en kursoj
kompreneble laŭ la lernata lingvo.
Plenkreskaj
kursanoj aperas nur en Esperanto-kursoj. Tamen ankaŭ la infanoj el la
kursoj de la angla kaj germana ricevas bazan informon pri Esperanto kaj ĝia
movado, almenaŭ dum unu komuna instruhoro. La tuta tendaro kantas
Esperante ĉe vespera malhisado de la flagoj (la ĉeĥa kaj
Esperanta).
Ĉijare vigligis la programon vizito de du profesiaj
spektakloj: arta fajro super la ruino Cornŝtejn kaj historia batalo kontraŭ
svedoj dum la tridekjara milito (en tiutempaj vestoj).
La
trian etapon partoprenis du plenkreskaj esperantistoj el Francio, geedzoj
Claire kaj Laurent Philippe, kiuj baldaŭ akiris simpatiojn de ĉiuj
infanoj, eĉ el la kursoj de la angla kaj germana, kiuj pro ili lernis
kelkajn Esperantajn kaj francajn vortojn.
Esperantistoj admiris ornam-plantidejojn
La
Esperanto-klubo en Litomyšl decidis fieri antaŭ siaj kolegoj per ornam-plantidejoj.
La entrepreno estas konata ne nur en la tuta ĉirkaŭaĵo, sed ankaŭ
en eksterlando.
Esperantistoj vizitis la plantidejojn en la unua tago de
ekspozicio (la 19-an de aŭgusto 2006), kiu festas la 65-an datrevenon de
sia ekzistado. Inĝ. Kopecká invitis la partoprenantojn de la renkontiĝo
en la fonejon de la plantidejoj kaj montris belegajn florantajn kampojn plenajn
de centoj da plantospecioj. La kompanio mastrumas sur la areo de 120 ha da
kampoj. La kultivata sortimento estas la plej larĝa en Ĉeĥio.
Ili kultivas florojn, ornamajn kaj fruktajn arbojn, arbetojn kaj herbojn. Oni
laboras la tutan jaron. Pasintjare oni eksportis 22 kamionojn da siaj kultivaĵoj.
Nuntempe okazas la
ekspozicio kun vendado de floroj kaj arboj kaj ekspozicio de produktoj por aranĝado.
La
posttagmeza programo de la esperantista renkontiĝo realiĝis en
saloneto de restoracio U Slunce (Ĉe la Suno). Sinjoro Miroslav Havran
rakontis pri la mondĉampionaj maratonoj, pri la vivo en Kanado. Plej
multe plaĉis al li la Rokmontaro kaj la kanada vivmaniero. Li vizitis tie
ankaŭ du ĉeĥajn restoraciojn kaj redaktejon, kie oni eldonis ĉeĥlingvan
gazeton. Sinjorino Srbová el Pardubice rakontis pri la ĉijara UK en
Florenco, kiun ŝi persone partoprenis.
Libuše
Dvořáková
La Astronomia Esperanto-Klubo
transformiĝis dum la lasta Universala
Kongreso en Florenco al Astronomia Sekcio de ISAE (Internacia Scienca Asocio
Esperantista). La nova sekcio kreis sian labor-diskut-liston:
per-esperanto-astronomio@yahoogroups.com
.
OSIEK-konferenco
en Timişoara, Rumanio
Ĉi
jare la OSIEK-konferenco okazis en la rumana urbo Timişoara, ekde la 15-a ĝis
la 21-a de julio, en la ejoj de Universitato West kun la ĉeftemo Kio estas
Oriento?
Diversaj
prelegoj lumigis diversajn aspektojn de la ĉeftemo. Tiel s-ro Edgar Muller
tre konvinke klarigis, kio esta Oriento el la vidpunkto de geografio. S-ro
Eugene Zilah, kiel orientalisto, rakontis pri multnombraj studoj jam faritaj de
diversaj orientalistoj, kiuj ja apartenas al certaj kategorioj: pure sciencaj,
intence politikaj kolonicelaj, ks. Bardhyl Selimi raportis pri la pozicio de
Albanio kaj najbaraj landoj inter Oriento kaj Okcidento, dum Toon Witkam
klopodis ĉerpi la orientajn kaj okcidentajn aspektojn de Vjetnamio,
surbaze de sia propra sperto el la longdaŭraj vizitoj al tiu lando ege
suferinta.
Bruno
Massala kaj Fabrizio Piennacchietti komentis la temon per la donitaĵoj el
Biblio kaj Korano, respektive, ĉar ankaŭ religio ludas gravan rolon
en la kompreniĝado de tiuj du mondoj.
La
ĉijara OSIEK-premio estis atribuita al André Cherpillod pro Konciza
Etimologia Vortaro.
La
konferenco 2008 okazos en la aŭstria Wörgl (19-a/25-a de julio 2008).
(el la
raporto de Bardhyl Selimi, Albanio)
Estraro de ILEI
La
Komitato de ILEI, en sia kunsido okazinta je 2006-06-26 en Parmo, enkadre de la
39-a Konferenco de ILEI, elektis novan estraron de ILEI por la periodo
2006-2009:
- Radojica Petroviĉ, Serbio (prezidanto)
- Atilio Orellana Rojas, Nederlando /Argentino
(sekretario)
- Sjoerd Bosga, Svedio / Nederlando (kasisto)
- Aida Ĉizikaité, Litovio (konferencoj,
scienca agado)
- Zsófia Kóródy, Germanio/Hungario (E-centroj,
instrukapabligado, ekzamenoj)
- Yas Kawamura, Japanio (azia agado)
- Miahai Trifoi, Rumanio (lerneja agado)
Prizorgado
de aliaj agad- kaj taskokampoj de ILEI (informado, eldonado, junulara agado,
projektoj, ekstera agado, ...) estos ankoraŭ dividita inter la estraranoj
aŭ komisiita al eksterestraraj kunlaborantoj.
La
Komitato kaj la nova estraro dankis al la ĝisnunaj estraranoj Stefan
MacGill, Maŭro La Torre kaj Hokan Lundberg pro ilia laboro por ILEI kaj
esperas daŭrigon de kunlaboro en diversaj roloj.
Radojica
PETROVIĆ
"Esperanto
vivas! - Ni montru tion al la ekstera mondo!"
Informoj pri tiu nova kampanjo de Peter Weide
pri Esperantaj ĉemizoj troviĝas en la hejmpaĝo http://www.esperantocxemizo.1go.dk
La 5-a TREP en Plasy
Pilzena E-klubo aranĝis de la 15-a ĝis la 18-a de
junio jam la kvinan turisman renkontiĝon en la urbeto Plasy (TREP).
Ĵaŭde
vespere oni komencis per reciproka prezentiĝo kaj konatiĝo kun la
programo por venontaj tagoj (videbla sur informpanelo de manĝeja teraso).
Vendrede
kelkaj partoprenantoj vizitis la urbon Plasy, la aliaj ekskursis en la uzino en
Kaznějov, kie oni produktas kaolinon (kun interesaj informoj de ĝia riĉa
aplikado), kaj kelkaj vizitis regionan muzeon en Mariánská Týnice. Vespere
s-ano Sládeček per lumbildoj konatigis nin kun lastatempaj enlandaj E-renkontiĝoj
kaj poste ni vidis videofilmon pri turismaj interesaĵoj de la pilzena
norda regiono.
Interesa
por partoprenantoj estis sabata tut-taga busekskurso al Aviadil-parko en vilaĝo
Zruč. Tie sur la herbokampo situas privata kolekto de 50 diversaj aviadiloj,
tankoj, armeaj veturiloj k.t.p. La ĉiĉerono (posedanto) rakontis al
ni pri interesaĵoj, kiuj alliĝas al unuopaj eksponaĵoj. Poste ni
vizitis la historioplenan urbon Rokycany, kie atendis nin lokaj klubanoj kun
s-anino Anna Mrázová. Ĉiuj akompanis nin en muzeon de D-ro B. Horák, kie
nin surprizis interesaj kolektoj. Post tagmanĝo mallonge ni trarigardis
ankoraŭ la urbon, kie ni admiris ankaŭ E-montrofenestron en unu
papervendejo. El Rokycany ni daŭrigis al vilaĝo Dobřív, kie ni vizitis
historian akva-metalurgian fal-martelegan uzinon (vodní hamr). Ĝi estis
konstruita jam en la 15-a jarcento, kaj produktis diversajn fer-produktojn ĝis
la jaro 1956. Nuntempe ĝi apartenas al kultur-teknikaj memorindaĵoj
protektataj de Unesko. Vespere estis - el mia vidopunkto - utila diskuto, kiun
malfermis s-ano Kaprál per demando: „Bonvolu diri al ni ĉiuj, kiel vi
persone helpas propagandas Esperanton“. Li citis kelkajn spertojn el pilzena
klubo, ekzemple per montrofenestro antaŭ la ĉefa stacidomo, per serĉado
de solrestindaj samideanoj, per regulaj kunvenoj ĉiumerkrede, per portado
de videbla E-steleto ktp. Samideano Karel Kraft k.a. rakontis pri Přemysl
Pitter, al kiu li dediĉis propran libron „Heroo de amo“. Sekvis amika
amuzo kun projekcio de muziko kaj kantoj denove pere de s-ano Vlado Sládeček.
La
5-a TREP ne estis por ni ĉiuj nur amuzo kaj ekskursoj, sed samtempe ankaŭ
serioza laboro. Anoj de ELFo (Esperantologia Literatura Forumo) kun ĝia
gvidanto s-ano inĝ. Jan Werner aktive kontribuis al kresko de E-tradukoj,
terminologioj kaj nivelo de E-lingvo inter ĉeĥaj esperantistoj.
Dimanĉe
post matenmanĝo multaj interesuloj forveturis viziti kaj trarigardi la
regionan urbon Pilzenon. La 5-an TREP partoprenis sinsekve 25 geesperantistoj.
Bedaŭrinde fremdlandanoj ĉijare ne alveturis, malgraŭ, ke ili
aliĝis. Ĝis la 6-a TREP 2007!
Viktor Dvořák
Problemon de komunikado en EU devintus solvi neŭtrala
lingvo
Lunde,
la 12-an de junio 2006 okazis en Bratislava plenkunsido de laborgrupo de
"Nacia Konvento pri EU por lingva politiko". Ĉeestis ĉ. 100
homoj, ankaŭ multaj altranguloj de la slovaka politika medio. Kiel gasto
ankaŭ Prof. Robert Phillipson, kiu eĉ prelegis dum la kunsido. Sube
mi aldonas artikolon tradukitan el la tutslovakia gazeto SME.
Eŭropa
Unio (EU) devus la problemaron de komuna komunikado solvi surbaze de neŭtrala
lingvo. - Konsentas pri tio pluraj membroj de laborgrupo de 'Nacia Konvento pri
EU por lingva politiko' en unuiĝanta Eŭropo.
Lingvisto
Stanislav Košecký dum la plenkunsido de la Nacia konvento pri EU menciis kiel
eblecojn de neŭtrala eŭropa lingvo aŭ modernigitan latinan,
elkreon de nova eŭropa lingvo t.n.
Eŭrolingvo, elekton de unu de jam ekzistantaj artefaritaj lingvoj, kiel
Esperanto aŭ uzon de lingvo de malgranda eŭropa popolo.
La
nuntempan staton de la dominado de la angla en EU eblas laŭ li taksi kiel
netaŭgan kaj bezonatan rekonstruon. „Mankas plenumo de la bazaj deklaroj
de EU, kiuj aperadas en bazaj dokumentoj pri la samrajteco de lingvoj, ĉar
tiu praktiko de la dominado de la angla, kiu stabiliĝas kaj daŭre
plifortiĝas, estas en kontraŭstaro kun tiuj ĉi proklamoj,“ li
diris.
Por
neŭtrala lingvo povus eĉ en la fluo de jardeko teorie - laŭ
Košecký - evolui ankaŭ variaĵo de la angla lingvo, dum ekestus t.n.
Internacia angla aŭ eŭro-angla, kiu diferenciĝus de la brita
angla.
Laŭ
Eva Poláková el Amaskomunikila Fakultato de Universitato de S-taj Cirilo kaj
Metodo en Trnava ankaŭ ene de EU estas voĉoj kontraŭ la angla, kiu
ne estas taŭga tradukilo por multaj lingvoj, ĉar dum tradukado okazas
granda svageco kaj malprecizeco. Kiel komunan lingvon ŝi persone preferus
facilan artefaritan modelon de la lingvo.
Kunprezidanto
de la laborgrupo por lingva politiko Jozef Reinvart el Ministerio pri
eksterlandaj aferoj de Slovaka Respubliko opinias bezonataĵo doni al homoj
sufiĉon da informoj, por ke okazu diskuto pri la estonto de la lingva
politiko de EU. Sed same li estas por neŭtrala solvo kaj ne por antaŭenigo
de nacia lingvo. „Ĉiu lingvo havas du funkciojn, komunikan kaj indentecan,
kaj la angla nuntempe plenumas la komunikan, dum ni povas diri, ke inter
elituloj, ne tiom inter la civitanoj, la identecan ĝi neniakaze plenumos,“
li diris.
Laborgrupo
de la nacia konvento devus ĝis fino de la jaro prezenti la unuan
lingvo-politikan strategion de Slovaka Respubliko kiel membroŝtato de EU
kun rekomendoj al registraro. Tiu strategio devus reagi je nuntempa stato kaj
estonto de la lingva komunikado en la plivastiĝanta Eŭropa Unio, kiu
jam nuntempe havas 21 oficialajn lingvojn, sed la nombro de ili daŭre
kreskos. Krom tio ekzistas jam nun en la Unio ĉirkaŭ 30 regionaj kaj
minoritataj lingvoj sen oficiala statuto, kiujn parolas pli ol 50 milionoj da
homoj. Peter Baláž
VELEHRAD GASTIGIS KATOLIKAJN ESPERANTISTOJN
En
la tagoj de la 8-a ĝis la 15-a de julio 2006 okazis en Velehrad la 59-a
Kongreso de Internacia Katolika Unuiĝo Esperantista. Partoprenis ĝin
pli ol cent esperantistoj el 10 landoj: Ĉeĥio, Francio, Germanio, Hungario,
Italio, Kanado, Kroatio, Litovio, Pollando kaj Slovakio. Multaj pluaj aliĝintoj
nuligis partoprenon pro sanproblemoj kaŭze de tiutempa varmega vetero. La
kongreso okazis en Pilgrima kaj Spiritekzerca Domo Stojanov en Velehrad, kie
samloke kaj samtempe okazigis sian renkonton Ĉeĥa E-Junularo. La iom
pli malalta nombro de la partoprenantoj estis ankaŭ avantaĝo, ĉar
ĉio povis okazi „sub unu tegmento“, kio kontentigis precipe pli aĝajn
kongresanojn. Dum la tuta kongreso regis bela amikeca etoso. Okazis neniu pli
grava problemo kaj neniu bezonis sanitaran helpon. Altaj protektantoj de la
kongreso estis Kardinalo Miloslav Vlk kaj Ĉefepiskopo Jan Graubner.
Solena
inaŭguro de la kongreso okazis dimanĉe la 9-an de julio. En fama
plenplena Baziliko de Velehrad okazis ĝia unua parto - solena inaŭgura
Esperantlingva sankta meso kun ĉeesto de multaj paroĥanoj kaj
pilgrimantoj. La neesperantistaj ĉeestantoj ricevis specialan broŝureton
kun kantoj kaj liturgiaj tekstoj por aktive partopreni la solenan liturgion en
Esperanto. La meson celebris la ĉefepiskopo de Olomouc Mons. Jan Graubner,
Metropolito de Moravio kaj prezidanto de Ĉeĥa Episkopara Konferenco
kun ĉeestantaj pastroj – esperantistoj el kvin landoj. Dua parto de la
kongresa inaŭguro okazis en kongresdomo Stojanov. Krom la kongresanoj ĝin
ĉeestis ankaŭ ĈEJ-anoj, Alta Protektanto de la Kongreso Mons.
Jan Graubner, prezidanto de Pola E-Asocio s-ro Stanisław Mandrak, prezidantino
de Slovakia E-Asocio s-ino Mária Tomašovičová, prezidantino de Ĉeĥa
E-Asocio s-ino Jana Melichárková, prezidantino de Asocio de Esperantistoj
Handikapuloj s-ino Jarmila Rýznarová, prezidanto de Ekumena Komisiono de IKUE
kaj KELI sac. Lajos Kóbor, estrarano de KELI s-ro Pavel Polnický - sekretario
de ĈEA, prezidanto de ĈEJ s-ano Marek Blahuš. La kongreson krom ĉeestantaj
gastoj kaj landaj reprezentantoj de IKUE perletere salutis ankaŭ Kardinalo
Miloslav Vlk kaj el Vatikano la ĉefepiskopo
Mons. Stanisław Ryłko – prezidanto de Papa Konsilio por Laikoj. La solena inaŭgura
tago estis finita per kocerto de spiritaj kantoj en Baziliko de Velehrad
realigita fare de s-ano Miroslav Smyčka.
En
pluaj kongresaj tagoj okazis interesaj spiritaj, kulturaj kaj distraj
programoj. Ne mankis interesaj prelegoj, el kiuj nepre menciinda estas prelego
de Inĝ. Jan Kalný „Ĉu kristanoj bezonas komunan lingvon?“ Krom jam
menciita koncerto de s-ro Miroslav Smyčka okazis la koncerto fare de Anna
Laszay (Anjo Amika) el Hungario. Belegan kulturan programon prezentis folklora
ensemblo Lipina el Vracon kaj kvarpersona infana folklora grupeto el
Ratíškovice sub gvido de Prezid. de ĈEA s-ino Jana Melichárková. Krom
interkonatiĝo kun kongresurbeto Velehrad okazis perpieda vizito de Arĥeologia
Skanseno en Modrá. Tuttaga ekskurso okazis al Areo de Lednice – Valtice kun
vizito de vinkeloj en Čejkovice, kie danke al la sekciano s-ro Inĝ.
František Havlík okazis abunda vingustumado de la kongresanoj.
La
solena fermo de la kongreso okazis vendrede posttagmeze kaj vespere. La solenan
sanktan meson en Baziliko de Velehrad kun ĉeestantaj pastroj –
esperantistoj celebris Ĉefepiskopo Mons. Karel Otčenášek en Hradec Králové
– Protektanto de la ĉeĥaj katolikaj esperantistoj, kiu ankaŭ
sian komencan alparolon kaj predikon okazigis tute en Esperanto. Solena fermo
de la kongreso okazis vespere post distra bunta vespera programo, en ĉeesto
de ankoraŭ ĉiuj kongresanoj.
Sabate,
post belege travivita tuta kongresa semajno, la kongresanoj forveturis hejmen
kun multaj belaj impresoj kaj travivaĵoj, adiaŭante sin reciproke „Ĝis
la revido dum la 18-a Ekumena E-Kongreso 2007 en Pelplin (Pollando)“. La
IKUE-kongreso en Velehrad estis la tria sukcesa kongreso aranĝita en nia
lando post renovigo de ekzisto de la Katolika Sekcio de ĈEA en la jaro
1990.
Miloslav
Šváček
ĈEĤA KURACISTO EN LA KORO DE AFRIKO
Z
českého originálu “Český lékař v srdci Afriky” od Dr. Marcela Drlíka překlad do
esperanta realizovala skupinka členů katolické sekce.
Autor
krok za krokem poutavě popisuje své dobrovolnické působení ve Středoafrické
republice. Tento chudý stát, vklíněný mezi Kongo, Čad a Súdán, je politicky
nestabilní zemí, stále zmítanou bratrovražednými válkami. Doktor Drlík zde
působil jeden rok na odlehlém venkově v karmelitánské misii uprostřed buše. V
situaci stálého nedostatku zdravotnických prostředků a v primitivních
podmínkách byl pro domorodce chirurgem, gynekologem, internistou, porodníkem i
dětským lékařem v jedné osobě. Stal se oblíbeným a milovaným dobrodincem mezi
obyvateli města Bozoum a jeho širokého okolí.
Zakoupením knihy nejen získáte poutavou četbu,
ale projevíte tím solidaritu s trpícími obyvateli nesmírně chudé země ve středu
afrického kontinentu. Kniha ve formátu A5 má 191 stránek na matném křídovém
papíru s mnoha barevnými obrázky. Je to také velmi vhodný dárek i pro vaše
tuzemské a zahraniční esperantské přátele. Cena je 200 Kč. Při koupi dvou kusů
je cena za jeden kus 180 Kč. Kromě toho obdržíte zdarma čerstvě vydaný barevný
průvodce města Olomouce v esperantu, na jehož vydání se aktivně s olomouckými
esperantisty podíleli také členové katol. sekce. Při koupi od tří kusů je cena
za jeden kus 160 Kč. Kromě toho obdržíte zdarma Kongresovou knihu (59. kongresu
IKUE na Velehradě 2006, 108 stran) v hodnotě 70 Kč, která svým obsahem není jen
kongresovou příručkou. Její celá polovina je věnována historii katolického
esperantského hnutí u nás.
Objednávky
posílejte na adresu: IKUE-Katolická sekce ČES, Miloslav Šváček, Tršická ul. 6,
751 27 Penčice, nebo mailem na: m.svacek@seznam.cz; telefonem: 581 228 304, 732
420 675.
Poŝamiko
Verŝajne
librovenda rekordo okazis komence de aŭgusto, kiam dum UK havis sian
premieron la nova eldonaĵo de la hejmpaĝo www.edukado.net. La libreto
POŜAMIKO vendiĝis en 500 ekzempleroj. La furoro nur tiujn antaŭmendintojn
tristigas iom, kiuj devas atendi ĝis septembro por fine ricevi siajn
libretojn (entute pli ol 150). En Florenco la libreto servis kiel
lernomaterialo dum la popularaj paroligaj kursoj de la paĝaro, gviditaj de
la redaktoro Katalin Kovats kaj ŝia kolego kaj edzo Sylvain Lelarge. Per
la aĉeto de la libreto la partoprenintoj ne nur subtenis la paĝaron,
sed ricevis valoran memorilon pri la bonetosaj lecionoj kaj pri la bazaj konoj
de la Internacia Lingvo. La poŝforman eldonaĵon konsistigas
gramatikaj resumoj, tekstetoj, kelkaj ekzercoj kaj laŭtemaj bildvortaroj
riĉe kolorilustritaj. La vinktita libreto estas 40 paĝojn
(mal)granda. Ĝi bone povas servi kiel ĉiam kunhavebla poŝlibreto,
helpa al infanaj aŭ plenkreskaj kursanoj je komencanta kaj komencinta
niveloj, aŭ kiel varbocela donaco kaj propagandilo. Multaj instruistoj
malkovris la pedagogiajn valorojn de la eldonaĵo kaj ekipis sin per 20-30
ekzempleroj por siaj estontaj kursoj. La sukcesa libreto represiĝos en
septembro. Poŝamiko aĉeteblos ĉe edukado.net kontraŭ 5 eŭroj.
Rabaton
ricevos la registritaj klasoj de la paĝara sekcio: E-lernejoj. Pliajn
informojn vi trovas en: www.edukado.net , sekcio Poŝamiko:
http://www.edukado.net/pagina/Posxamiko/15173//
Viajn mendojn kaj demandojn direktu al
"redaktanto@edukado.net"
Katalin
Kovats
(RET-INFO)
Universitato de Amsterdam
Ekde
la akademia jaro 2006-2007 la Katedro pri Interlingvistiko kaj Esperanto
funkcianta en la Universitato de Amsterdam ofertas la eblecon lerni ankaŭ
Esperanton. Dum jardekoj la lingvo ne estis oficiale instruata en la
Universitato kaj nun la studentoj povos ricevi poentojn pro la ĉeesto en
tiaspeca kurso. Ĉi tiu atingo ŝuldiĝas al la prestiĝo
atingita de la katedro en la lastaj jaroj, kio vekis la intereson de la
Universitato gastigi kurson pri Esperanto. Pliajn informojn (nur nederlandlingve)
pri la kursoj pri Interlingvistiko vi trovos ĉe
http://studiegids.uva.nl/web/uva/sgs/nl/c/4768.html
kaj pri Esperanto ĉe http://studiegids.uva.nl/web/uva/sgs/nl/c/7731.html
La
laboro de la Katedro en la Universitato de Amsterdam estas unu el la agradbranĉoj
de la Internacia Esperanto-Instituto, fondita de Andreo Cseh kaj gesinjoroj
Isbrucker.
Atilio
ORELLANA ROJAS
(RET-INFO)
Karel Havlíček Borovský
(1821-1856)
Okaze
de la datrevenoj de K.H.B. eldonis la ĉeĥa poetino kaj amikino de
Esperanto Zdenka Bergrová epigramojn Havlíčku Borovský, je humor na trosky? (laŭvorte:
Ho Havlíček Borovský, ĉu humuro ruinas? aŭ rime: ĉu humuro timas
riski?). Ni prezentas specimenojn (tr. M. Malovec):
Vyhnanče Karle Havlíčku,
Karel Havlíček, vi ekzilita,
Brixen byl plicím zdravý,
Brikseno estis por pulmoj frapo,
dnes bys dostal jen botičku,
nuntempe iĝus katen-blokita
na tvůrčí kolo své hlavy.
nur krea rado de via
kapo.
Dobrá literatura
Bona literaturo
umírá.
mortas al nulo.
Náklad nízký,
Eldonkvanto falas,
žádné zisky.
la profitoj palas.
Málokdo čte ještě knihy,
Nur malmultaj legas librojn,
je to příliš náročné
la klopodo tro doloras
a nezbaví denní tíhy.
kaj ne donas psikajn
ekvilibrojn.
Čtou se krváky - proč ne.
Sangaj romanoj furoras - kial ne.
Josef Kajetán Tyl
(1808-1856)
La
saman datrevenon de la forpaso ni rememoras ankaŭ ĉe la kreinto de
nia nacia himno Kie mia hejm'?, kreinto de la unua ĉeĥlingva romano
La lasta ĉeĥo, de rakontoj historiaj (Rozina Ruthard, Dekreto de
Kutná Hora) kaj pri nacia renaskiĝo simila al nia movado (Neforgesuminoj
el la tombo de la plej malnova ĉeĥo). Plej gravas liaj jam klasikaj
dramoj La sakfajfisto de Strakonice, Obstina virino, Sinjorino Marjánka, la
regimentpatrino, La filino de bruliginto, Ministoj de Kutná Hora, Sanga
baptofesto. Li mortis en Pilzeno pro malsato kaj manko de kuraciloj.
16 Internacia Esperanto-Kongreso - ĈINIO
De
la 15-a de majo ĝis 5-a de junio okazis la 16-a Internacia
Esperanto-Kongreso en Ĉinio, kiu celis promocii Esperanto-turismon en la „Ŝtato
de la Centro“. Ni komencis per vizitado de Granda Muro, Tomboj de Ming-dinastio
kaj de la dinamike prepariĝanta - por Olimpikaj Ludoj 2008 – la ĉefurbo
Pekino kun Malpermesita Urbo kaj Ĉielaltaro.
Krom
vizitado ni estis en du altlernejoj en Pekino, kie red. Roman Dobrzynski el
Pollando dum tri monatoj instruas Esperanton por prepari 80 gestudentoj al la
studado en la Internacia Studumo pri Turismo kaj Kulturo (ISTK) en Bydgoszcz
por la studjaro 2006/2007. Entute ni kontaktis 9 altlernejoj en Ĉinio,
kies gestudentoj interesiĝas pri studado en ISTK kaj Klerigejo de AIS en
Bydgoszcz. Ni subskribis kontraktojn kun du novaj altlernejoj el Wuhan, kies
delegacio ĵus vizitis ISTK en Bydgoszcz por vidi la studadkondiĉojn.
Post
Pekino ni vizitis la ĉefurbon de Shengdong Provinco - Jinan (i.a. monton
de 1000 Buddoj), kie E-ĉiĉeronis nia ISTK studento S-ro Huang Enliang
kaj renkontiĝis kun Estraranoj de Shandong Esperanto-Asocio. Ni daŭrigis
trajne al belega Qingdau, kie ni povis ĝui la Flavan Maron kaj faman
Tsingdao-bieron. Per nokta buso kun kuŝlokoj ni vojaĝis al Hefei, kie
atendis nin vizitado de la urbo kun fama muzeo de Bohun – la plej justa homo de
Ĉinio kaj akcepto ĉe Liu Jianguo – bona organizanto de nia 16-a IEK
kaj de la ampleksa vojaĝo tra Ĉinio. Sekvis vojaĝo al Nankino
kun vizitoj en Muzeo de Masakro kaj Konfucia Templo kun belega malnova urbo.
Buse ni atingis poste Suzhou – la ĉefurbon de silko kaj „Venecion de
Oriento“.
Tie
ĉiam sperte gvidis nin en Esperanto s-ino Wang Xue. Ni daurigis al
Shanghajo, kies lumoj kaj nubskrapuloj estas nun multe pli grandiozaj eĉ
ol tiuj de Novjorko, precipe ĉe Huangpu rivero. Poste parto reflugis al
Pollando kaj ni komencis la duan etapon trajnvojaĝante dum 25 horoj al
Kantono (Guangzhou), kiu pluve nin akceptis. Ĝojigis nin renkonto kun
esperantistoj en Kantono. Buse ni daŭrigis al „la plej bela urbo de la
mondo“ – Guilin, kiu impresis nin ĉefe per flosado laŭ 83-kilometra
rivero Li Jiang – tra belega montaro simila al fama Ha Long Golfo en Vjetnamio,
kun vizito en pitoreska Yangshuo. Kortuŝis nin bonega Esperanto-gvidado
kaj akcepto ĉe Esperanto-poeto Liu Jixin de la 70-mila nacia malplimulto
Maonan kun lia edzino de 300-mila malplimulto Dong. En Ĉinio vivas 56
nacioj kun tiom da lingvoj kaj minoritataj nacioj havas pli da privilegioj ol ĉinoj,
i.a. rajtas havi pli da infanoj.
Per
nokta buso kun kuŝlokoj tra bonegaj aŭtovojoj, kiel ĉie en Ĉinio,
ni dum 20 horoj atingis kun pramvojaĝo insulon Hainan kun fama duonmiliona
urbo Sanya – urbo, kie okazis pasintjare elektoj de la „Fraŭlino de la
mondo“ konkurencas kun havaja Honolulu – Waikiki per trioble malplialtaj
prezoj.
Pliaj
detaloj ĉe: Andrzej Grzebowski, Internacia Centro pri Kulturo kaj Turismo,
str. M. Sklodowskiej-Curie 10, PL-85-094 Bydgoszcz, Pollando, Tel./Fakso: (48)
52 3461151, Rete: info@esperanto-turismo.com
La 28-a Renkontiĝo de Esperanto-Familioj la unuan fojon
en sia historio okazis en Ĉeĥio
Konata
infanferiejo Pilský Mlýn apud Blatná, romantike situanta surborde de la fiŝlago
kaj rande de la arbaro, gastigis inter la 15-a kaj 29-a de julio 2006
internacian grupon, kiu estas iom specifa ankaŭ en Esperantujo: temas pri
familioj, en kiuj oni komune uzas Esperanton en la ĉiutaga vivo.
En
la unua semajno de REF partoprenis ĝin 64 personoj kaj en la dua semajno
entute 86 personoj el 
11 eŭropaj landoj
(15 kompletaj familioj, 6 duonfamilioj, 1 paro kaj 4 unuopuloj alfabetvicorde
el Belgio, Britio, Ĉeĥio, Danio, Hungario, Francio, Germanio,
Kroatio, Norvegio, Pollando kaj Svislando), inkluzive pli ol kvardekon da ĉiuaĝaj
infanoj (ekde 18-monata Louna el Bretonio ĝis 18-jara Tina el Kroatio),
inter kiuj estas multaj veraj Esperanto-denaskuloj! Nur lastmomente devis (pro
administraj komplikaĵoj en ilia ministerio) nuligi sian partoprenon ankaŭ
kvinopo de afrikaj esperantistoj el Komoraj Insuloj.
REF
estas tute neformala aranĝo, kiu ne estas ŝirmata de iu ajn organizo
- ĉiujare simple unu el la partoprenantaj familioj konsentas volontule
organizi ĝin en sia lando. Ĉi-jare la gastiganta familio estis
Vladimír, Pavla kaj Edita Dvořák el Písek, kiu antaŭe vizitis REFon jam
trifoje. Tiel - entute la unuan fojon en sia jam 28-jara historio! - la aranĝo
fine okazis ankaŭ en Ĉeĥa Respubliko.
La
ĉefa celo de REF estas fortigi neformalajn amikecajn rilatojn inter la
familioj kaj precipe inter la infanoj kaj krei tiel pozivan motivigon por plua
praktikado de Esperanto.
La
organizantoj krome strebis ankaŭ laŭeble promocii kreeman kaj
nekonsumisman pasigon de la libera tempo, instigi la enlandan E-movadon lige al
familia uzo de E kaj klopodis informi pri la aranĝo ankaŭ la
distriktan gazetaron. Ĉi-punkte menciindas, ke fine sukcesis aperi
favoraj artikoloj en Listy Prachaticka, Listy Písecka kaj eĉ 3 artikoloj
en Písecké Postřehy (inkluzive tutpaĝan intervjuon kun Petro Chrdle pri
profesia uzo de Esperanto), kio espereble iom altigis informitecon de la
publiko pri aktualaj uzeblecoj kaj perspektivoj de Esperanto.
Bonŝance
eĉ la tortura tropika varmego ne malhelpis la REF-partoprenan tojn aktive
per propraj fortoj kunkrei vere buntan programon por ĉies gusto kaj
interesoj.
Jam tradicia kaj ŝatata parto de la programo estis
muzikaj aktivecoj – krom regula komuna kantado kaj viva muzikado ĉe
popoldancado kaj bivakfajro pluraj entuziasmuloj ekz. pretigis renesancstilan
koncerton kadre de la komuna ekskurso al la kasteleto Kratochvíle, en kiu i.a.
surprizitajn gastojn Esperante bonvenigis s-ano Jan Fidel Řepa en la kostumo de
la iama kastelposedanto Petro Vok. Krome la 25-an de julio okazis en la Urba
Insulo en Písek publika REF-koncerto, en kiu prezentiĝis plej diversaj
muzikstiloj, ekde konata „Greensleeves“ en E-traduko kaj arĉkvarteto de J.
Haydn, ĝis ŝatata ĉeĥa popolkanto „Se estus ĉi tie tia
junulino“ kaj viglaj rokkanzonoj de Kim Henriksen, membro de la iama furora
muzikgrupo Amplifiki. Estis bonvene, ke la koncerton vizitis ankaŭ
esperantistoj el proksimaj urboj kaj ke la REF-anojn tiuokaze salutis
prezidantino de la loka klubo „La Ponto“ s-anino Radka Křivánková.
Grandan
intereson de la partoprenantoj ĝuis ekzemple ŝaka kaj tablotenisa
turniroj, kurso pri la ĉeĥa lingvo kaj antaŭtagmezaj manlaboraj
minikursoj: oni povis lerni ekz. dratadon, teksadon, origami kaj kirigami aŭ
produkti propran ornamitan manpaperon; infanoj povis krei desegnitan T-ĉemizon,
lanpupojn, bildkartojn, skatolkastelojn, figuretojn el korko aŭ ornami
(kaj poste manĝi) bongustajn marcipankuketojn. Kreemo de pluraj infanoj
montriĝis ankaŭ ekz. dum la Tago de la Libro, kiam ili ekz. estigis
proprajn libretojn aŭ surscenigis memelpensitan fabelon. Kiel gasto venis
tiutage al la aranĝo ankaŭ Petro Chrdle, kiu informis la
partoprenantojn pri la nuntempa Esperanto-movado en Ĉeĥio kaj
konatigis kun sia Esperanta eldonagado.
Malgraŭ laciga varmego la homoj ne pigris moviĝi
kaj krom akvosportoj, olimpikoj aŭ futbalaj matĉoj „infanoj kontraŭ
gepatroj“, nemalmultaj (kaj ne nur virinoj!) volonte vizitadis ekz.
ventrodancan gimnastikon sub lerta gvido de Mirka Tomečková (i.a. emerita
Esperanto-patrino, kiu mem edukis du filojn – Esperanto-denaskulojn, nun ambaŭ
jam plenkreskajn!).
Novaĵo
en la historio de REF-programoj estis ĉi-foje tuttempa porinfana ludo.
Kadre
de la ĉi-jara REF, nomita „Fabela feriado en la Sudbohemia reĝlando“,
la infanoj konatiĝis kaj amikiĝis kun la fabela karpo Jakobo, konata
turisma simbolo de Suda Bohemio (prezentita de unu el la organizantoj Vlasta
Pištíková el Prago), kiu malsaniĝis pro akvofobio kaj preskaŭ tute
perdis siajn skvamojn.
Infanoj
do klopodis savi lian vivon serĉante kaj kolektante diversajn trezorojn,
kiujn oni vendis por aĉeti por la karpo miraklan kuracakvon. La trezoro
estis kaŝita ekz. ne nur en la fiŝlago, sed eĉ en la
kabanaĉo de terura nokta arbara spirito ...
Infanoj
aktive partoprenantaj en la programo estis krome premiataj per speciala fabela
mono (en formo de kartetoj el Pexeso-ludo kun la karpo Jakobo) kontraŭ kiu
ili povis aĉeti dum la antaŭlasta tago plej diversajn dolĉaĵojn-ludilojn
en la fabela merkato.
Dum
la kvar ekskursotagoj, dum kiuj la organizantoj provis prezenti al eksterlandaj
gastoj almenaŭ eron el la belaĵoj de Suda Bohemio, oni devis eliri
ankaŭ el la specifaj bezonoj kaj interesoj de infanoj: ekz. la urbon Písek
oni ekkonis po grupetoj pere de speciala esplora urboludo (plej aventure kaj
postuleme estis, kiam infanoj klopodis eltiri slipeton kun unu tasko, kiu
malbonŝance falis en sufiĉe profundan truon en la malnova arbo) kaj
serĉkvizo en la regiona muzeo.
Estas
ankaŭ menciinde, ke en la projekcia vespero furoris (kaj ne nur ĉe
etaj infanoj!) la ĉeĥa Talpeto (Krteček) kaj precipe la fabela filmo
„Lotrando kaj Zubejdo“, kiun Ĉeĥa Esperanto-Junularo proviziis per
Esperanto-subtitoloj.
Prijuĝi,
kiel sukcesis la aranĝo, por mi kiel organizinto ne decas, tamen laŭ
multaj personaj reagoj mi kuraĝas esperi, ke la homoj estis kontentaj, ke
ili bone ripozis, amuziĝis kaj ion novan lernis kaj volonte rememoros pri
la restado en nia lando. Kaj eta ĝojiga espersigno por la ĉeĥa
E-movado i.a. estas, ke la etoso kaj travivaĵoj dum la aranĝo
supozeble donis pozitivan impulson por plia esperantigo ankaŭ al 6
partoprenintaj ĉeĥaj infanoj ... Jam pro tio ĉi nia familio el
starpunkto de organizantoj povas senti kontentigon.
Ĉi-loke
ni denove ŝatus danki ĉiujn partoprenintojn, kiuj aktive kontribuis
al kreo de bunta enhavo kaj agrabla kaj amikeca etoso dum la tuta renkontiĝo.
La sekvontjara REF okazos inter 22.7. kaj
4.8.2007 en orienthungaria urbo Debrecen.
Se
ankaŭ vi hazarde aktive uzas Esperanton en via familia vivo, vi estas
elkore bonvenaj!
Pavla
Dvořáková
EKOTUR
Dum
tagoj 1.-8. de julio 2006 okazis en Dobřichovice turisma aranĝo por
piedirantoj kaj biciklantoj - EKOTUR, kiun partoprenis ankaŭ mi. Unue mi
miris, ke venis tiom malmulte da partoprenantoj, inter 14 kaj 16. Sed poste tio
montriĝis kiel avantaĝo, ĉar dum biciklado ni ne tiom devis
zorgi pri "la plej malforta ĉenero". Ĉiuj sukcesis bicikli
laŭ nia oferema gvidanto Petro Chrdle. La duan grupeton, kiu migris piede,
gvidis sperta turisto Zdeněk Pluhař. Unuopaj itineroj estis bone elektitaj, ĉar
ili kondukis ne nur al turismaj vidindaĵoj, sed ankaŭ enhavis sufiĉe
da refreŝigaj lokoj. Do ne necesis porti manĝaĵon kaj trinkaĵon,
ĉar dumvoje estis abunde da eblecoj por refreŝigi sin.
Ni
vidis multon interesan, sed mi ne volas listigi la vidindaĵojn por ne
enuigi vin. Ŝatantoj de naturo aŭ biciklado venonte venu kaj vi certe
ne bedaŭros. Mi mem jam nun antaŭĝojas venontan EKOTUR. La
venonta Ekotur okazos la 30-a de junio ĝis la 6-a de julio 2007
proksime de
Karlovy Vary. Meze de la semajno dum ripoztago estas planata komuna vizito de
Internacia filmfestivalo en Karlovy Vary.
Karel
Votoček
Radio Svoboda pri E-o
La konata radiostacio "Radio Svoboda"
elsendis preskaŭ 1-horan programon pri Esperanto en sia ruslingva programo
la 17-an de aŭgusto. El la tuta Rusio estis telefonoj al la redakcio kun
diversaj demandoj kaj opinioj pri Esperanto. Oni menciis ankaŭ la nomon de
Renato Corsetti kaj la nomon de UEA.
Brunnaj esperantistoj popularigas sian urbon kaj regionon en
norda Italio
Societo
por internacia lingvo Esperanto en Brno, en la kadro de siaj agadceloj,
prezenti sian urbon kaj regionon de suda Moravio en eksterlando, delegis s-anon
Zdeněk Závodný, por efektivigi amikan viziton al esperantistoj en Vicenza en
norda Italujo kun la tasko prezenti Brunnon (Brno) kaj sudan Moravion kiel
altiran turisman regionon, kun kiu italoj ligas vicon de multsignifaj historiaj
eventoj.
Por
prezenti Brunnon kaj sudan Moravion estis uzataj propagand-materialoj de Brunna
magistrato kaj por Esperanta prelego pri la italaj patriotoj, kiuj estis
karcertenataj en kazematoj de Špilberk, servis broŝuro „Gli italiani allo
Spielberg!“
Por
plifortigo de reciproka amikeco estis malfermitaj kelkaj boteloj de sudmoravia
vino, kies kvaliton oni alte taksis per kantoj.
Folkloraj
tradicioj de suda Moravio estis dokumentitaj per kroĉtrikitaj artverkoj,
kiujn por la ĉeestantoj dediĉis s-ino M. Závodná.
Ni
esperas, ke tiu esperantista iniciato pligrandigos intereson de alilandanoj,
precipe italoj, pri nia urbo kaj regiono. -zz-
En Anglio
De
la 23-a junio ĝis la 4-a julio 2006 estis grupo de 10 infanoj kaj
gejunuloj ĉe E-rondeto AMIKECO el Česká Třebová en Anglio. La grupo
prezentis sin en kvin lernejoj en Stroud, Stonenhaus kaj Gloucester per dancoj,
fabeloj, scenetoj kaj kantoj ĉe gitaro. Ĝi montris ankaŭ iajn
malnovajn kutimojn kaj dancojn pri jarsezonoj.
En
Oksfordo dancis kaj kantis knabinoj en universitata kolegio de Hilda kaj povis
ankaŭ trarigardi ĝin. Ili vizitis natursciencan muzeon kaj al
vespermanĝo invitis ilin fama Esperanta verkistino – doktorino Marĵorie
Boulton.
Sukceson
en prezentado havis nia grupo en Londona E-klubo. Al ĉiuj plej multe plaĉis
la danco laŭ malnova gilda kanto el Česká Třebová. En E-klubo ni
transdonis donaceton –broŝureton pri nia urbo de urba estraro kaj ceramikaĵon
el Keralit el Litomyšl. Ni mem ankaŭ ricevis donacon.
Por
geanoj el nia grupo estis interese babili post programo kun geklubanoj . En Londono ni restis ankoraŭ tri tagojn.
Ni vizitis la meridianon en Greenwich, malnovan observatorion kaj domon de unua
reĝa astronomo, maristan muzeon, la barilojn kontraŭ alta tajdo en
rivero Tamizo, malnovan velŝipon, memorindaĵojn en Londono mem, ĝuis
la “Londonan Okulegon”.
Mi
dankas al miaj geamikoj en Anglio: Elizabeth Stanley, geedzoj Fantom,
doktorinoj Kataline Hall kaj Marĵorie Boulton eĉ Belonia Gabalda el
Francio, kiuj zorgis pri ni.
-zn-
IKUE en internacia kongreso
Komence
de junio 2006 okazis apud Romo internacia kongreso de novaj komunumoj kaj
ekleziaj movadoj, organizita de la Papa Koncilio por la Laikoj. IKUE estis
invitita, kune kun pli ol cent aliaj asocioj agnoskitaj de la Sankta Seĝo.
Tiu kongreso estas same grava ene de la Katolika Eklezio, kiel la konferenco de
Neregistaraj Organizoj en UN.
Tie
la du delegitoj de IKUE, Marija Beloŝeviĉ kaj Bruno Masala, povis
renkonti delegitojn kaj konigi la Katolikan Esperanto-Movadon al dekoj da
personoj. Post la kongreso okazis granda renkonto en Vatikano kun papo
Benedikto la 16-a. Partoprenis ĝin pli ol 500.000 membroj de diversaj
asocioj kaj komunumoj reprezentitaj en la kongreso.
Kompleta
raporto pri la kongreso estas legebla tie:
http://www.ikue.org/Kongreso-Pentekosto-2006/
Fotoj
de la renkonto en Vatikano estas videblaj tie:
http://bmasala.free.fr/Pentekosto2006/
Bruno
Masala
(RET-INFO)
La malbono povas iam servi ankaŭ al la bono!
Tuj
post la dua mondmilito mi aliĝis al la skolta movado. Post unu jaro mi kun
ceteraj skoltoj ŝatus kontaktiĝi kun skoltoj eksterlandaj. Aliĝu
al E-kurso kaj vi povus kontakti skoltojn de la tuta mondo, diris al mi la
mezlerneja profesoro Kilian, aŭtoro de E-ekzercaroj. Do mi kun kelkaj
geskoltoj partoprenis E-kurson, kiun prof. Kilian gvidis. Post ĝia
finstudo mi fondis en Třebíč SEL-on. Ni tiam estis en la grupo de SEL ĉirkaŭ
30 geskoltoj. Post la jaro 1948 venis nova komunista registaro. Skoltismo
devenis de okcidento kaj servis laŭ komunistoj al imperialistoj. Do oni
likvidis ĝin en la jaro 1950. Ni, SEL-anoj, ne volis rezigni. Ni fariĝis
junularo ĉe E-klubo. Al E-junularo tuj aliĝis multaj geskoltoj. Ĉirkaŭ
200. Dum kunvenoj krom normala skolta programo ni devis lerni ankaŭ
Esperanton. Dum 1 jaro ni kiel esperantistoj helpis niajn agrikulturistojn dum
rikolto, ni kolektis malnovan paperon kaj feron ktp. Kaj poste ni petis
klerigan oficejon, ke ili ebligu al ni organizi SET-on. Ĉar la klerigan
oficejon tiam estris esperantisto Fr. Sedláček, ni povis la tendaron realigi.
Jes, realigi, sed kun E-instruado.
Por
tendumi ni trovis lokon ĉe digolago de Vranov en golfo ĉe Chvalatice.
Konstrui la tendaron ne estis facila afero. Ĉiun skoltan materialon ni
devis transdoni al la nova organizo de Pionýr. Finfine ni sukcesis, tendojn
pruntedonis al ni pli aĝaj skoltoj, bakujon por la tendara forno donacis
la plej aĝa skolta gvidanto kaj ni povis forveturi al la tendarloko.
Jam
dum la unua semajno venis la kontrolo de la distrikta Pionýr-organizo.
Interesis ilin, ĉu ni vere instruas Esperanton. Ili estis vere
surprizitaj. Esperanton instruis Jarek Voda, studento de altlernejo. Sed, sed
... unu juna tendarano, hodiaŭ la akademia pentristo Kremláček, pentris al
la tendo kapon de indiĝeno. Terura afero! Antaŭ forveturo la kontrolo
demandis, kion ni volus de ili. Unu tendarano ekkriis, sendu al ni ian
muzik-ensemblon, kiu ludas „ĵaz“. Kaj „ĵaz“ venis de okcidento. Tia
estis la 1-a SET en Chvalatice en la jaro 1952.
Pavel
Sittauer
Festivalo de la Tero
okazinta inter la 20-a kaj 26-a de junio 2006 en
24 landoj de kvin kontinentoj uzas himnon en Esperanto. La tekston trovu ĉe
http://e-novosti.info .
Esperanto-ekspozicio en Muzeo de Šumava
S-ano Jiří Pěnek
preparis en Muzeo de Šumava ekspozicion, kiu daŭros ĝis la fino de
oktobro:
En
Muzeo de Šumava en la urbo Sušice estas jam ekde la 1-a de julio 2006
ekspozicio de prospektoj de muzeoj el la tuta mondo kun la titolo: Muzeoj -
trezorujoj de la mondo. La prospektojn la muzeo akiris danke al la eksterlandaj
esperantistaj kluboj. La ekspozicio estas kompletigita per informtabulo pri
Esperanto kaj ĝia uzeblo kun la titolo: Esperanto kaj Interreto. Ĝi
enhavas kelkajn interesajn elprintaĵojn de retpaĝoj, ekz. tiuj de ĈEA.
Ĉeĥa-Esperanta geologia vortaro
de Václav Procházka
estas trovebla en la interreto ĉe la adreso
http://mujweb.cz/veda/geoesp/index.htm
Antverpeno festos
inter la 27-a kaj 30-a de majo 2007 pro 100-jara
ekzisto de la klubo „Verda Stelo“ per internacia pentekosta renkontiĝo:
prelegoj, turismo, danco.
Medalo de toleremo
Fondaĵo
Zamenhof en Bialystok, Polio, en 1999 decidis krei specialan medalon por
honorigi homojn, kiu estas perceptataj kiel ege toleremaj kaj donantaj
bonan ekzemplon por la tuta mondo. La medalon projektis Dymitr Grozdew –
bulgara pentristo, longjara loĝanto de Bjalistoko.
Ĉijare
oni interkonsentis elekti du kandidatojn: profesoron Władysław Bartoŝewski,
la eksministron pri eksterlandaj rilatoj („la polan simbolon de dialogo“
precipe inter poloj, germanoj kaj hebreoj) kaj Mondan Skoltan Organizon en Ĝenevo
– pro la edukado de junularo.
La
enmanigo okazis la 9-an de junio 2006 ĉe la Supera Altlernejo pri Publika
Administrado. En la plenplena lerneja salonego observis rektoroj kaj profesoroj
de bjalistokaj altlernejoj, reprezentantoj de diversaj decidpovaj instancoj,
kulturorganizaĵoj, studentoj, esperantistoj, gastoj. (RET-INFO)
Rezultoj de Belartaj Konkursoj de UEA 2006
POEZIO:
1-a premio: Francisco Javier Moleón (Hispanio)
pro "Sed tiam" kaj Christian Riviére (Francio) pro "Kvankam
silenti"; 2-a premio: Neide Barros Rego (Brazilo) pro "Mistero";
3-a premio: Helena Melnikova (Rusio) pro "Mia lando". Partoprenis 33
verkoj de 18 aŭtoroj el 12 landoj.
PROZO:
1-a premio: Paul Gubbins (Britio) pro "Nia
paradizo bonvenigas"; 2-a premio: Tim Westover (Usono) pro
"Meduzet"; 3-a premio: Sten Johansson (Svedio) pro "Tomatoj el
Nederlando" kaj Lena Karpunina (Germanio) pro "Trovi kaj perdi".
Partoprenis 17 verkoj de 11 aŭtoroj el 9 landoj.
ESEO:
Premio "Luigi Minnaja": Aleksandr Melnikov (Rusio) pro "Ekparolu
por ke mi vin vidu -- aŭ ĉu esperantisto rekoneblas laŭ
paroloj"; 2-a premio: Christian Riviére (Francio) pro "Tamen
kompreni" kaj Jan Werner (Ĉeĥio) pro "Pri bono,
malbono kaj multkulturismo"; 3-a premio: ne aljuĝita; honora mencio:
Anna Bennett (Usono) pro "Neperforta komunikado". Partoprenis 9
verkoj de 9 aŭtoroj el 8 landoj.
TEATRAĴO:
1-a kaj 2-a premioj: ne aljuĝitaj; 3-a premio: Marko Nikoliĉ (Serbio)
pro "Nia diligenta kolegaro"; honora premio Li Shijun (Laŭlum; Ĉinio)
pro "Cignoj". Partoprenis 4 verkoj de 2 aŭtoroj el 2 landoj.
KANTO:
1-a premio: ne aljuĝita; 2-a premio: Anja Karkiainen (Finnlando; teksto)
kaj Tarcísio José de Lima (Brazilo; muziko) pro "Multe pli ol
simpati'" kaj pro "Oraj horoj"; 3-a premio: ne aljuĝita. Partoprenis
12 kantoj de 10 aŭtoroj el 5 landoj.
INFANLIBRO DE LA JARO 2005:
"Arne,
la ĉefido" de Leif Nordenstorm (Svedio), eldonita de KAVA-PECH (Ĉeĥio)
kun ilustraĵoj de Pavel Rak. Partoprenis 2 libroj de 2 eldonejoj el 2
landoj.
FILMO:
1-a kaj 2-a premioj: ne aljuĝitaj; 3-a
premio: Joe Bazilio Costa (Brazilo) pro "Tiel estas la vivo"; honora
mencio: Kim Henriksen (Danlando) pro "Tri muzikvideoj". Partoprenis 2
konkursaĵoj de 2 aŭtoroj.
Miroslav Smyčka jubileas
La apokalipsa dato, la 11-a de septembro, estas naskiĝtago (1926) de nia kara baritonulo kaj honora membro de nia asocio, kiu tiom ofte kantis dum niaj aranĝoj, ke oni ne povas liajn koncertojn kalkuli. Kiel profesia operkantisto li aktivis en Opava, České Budějovice kaj precipe en la operejo de Ústí nad Labem (1970-1995), kie li daŭre enskribiĝis en la historion de la teatro. Sed ni konas lin precipe kiel „nian“ kantiston, kiu interpretas famajn ariojn en nia kara lingvo dum niaj kongresoj, dum Kulturaj Festivaloj en Ústí nad Labem, kiujn li mem aranĝis (nun li loĝas en České Budějovice), kaj en aliaj renkontiĝoj.
Koran gratulon kaj multajn kantojn!
Honora membro de ĈEA Lada Bala (1920-2006)
Honoran
membrecon ricevis s-ano Lada Bala pro la senlaca laboro por Esperanto en SET
Lančov.
Li
naskiĝis la 28-an de aŭgusto 1920 en Hradec Králové. Lia avo, atamano
de kozakoj, Dimitrij Bala, estis mortigita dum la batalo kontraŭ la
revolucio de bolŝevikoj en Rusio. La avino estis pola princino. Lia patro
kun edzino kaj la plej aĝa filo forkuris Ĉeĥoslovakion. Krome de
Lada naskiĝis en Hr. Králové ankoraŭ lia fratino. Lia pli aĝa
frato aliĝis al nia aviadista armeo. En la tempo kiam la nazioj komencis
politikan agadon kontraŭ nia respubliko, aliĝis 17-jara Lada en nian
armeon. Post unu jaro li fariĝis serĝento kaj fariĝis komandanto
de bunkro ĉe landlimo de Vranov n. Dyjí ĉe ŝoseaj meandroj. Li
trovis knabinon en la proksima urbo Mor. Budějovice kaj pli poste edziĝis
al ŝi. Lia frato foriris kiel aviadisto batali kontraŭ nazioj al Britio.
Pli poste la kolonelo Bala fariĝis anstataŭanto de brita marŝalo,
nia generalo Janoušek. Post milito li revenis hejmen kaj de komunisma regado
estis arestita kiel malamiko de popolo. De malliberejo li forkuris al Germanio
kaj pli poste al USA. Lada, lia frato perdis pro tio sian laborlokon kiel ĉefo
de poŝtoficejo. Neniu volis okupi lin. Finfine li fariĝis vendisto en
proksima vilaĝo ĉe Mor. Budějovice. Ĉefoj de vendejoj
Jednota pli poste ordonis al li por unu jaro laboron en minejo de Ostrava. Dum
katastrofo li restis kelkajn tagojn sub la tero. Li estis savita tute blankhara
kaj blankbarba. Post reveno hejmen li laboris en oficejo de vendejoj Jednota.
La
SET li unuafoje vizitis en la jaro 1961. Tiam venis du barbuloj. Li kaj Mirek
Hlaváč el Plzeň - Leontodo. Mirek estis malpli aĝa kaj ĉiam havis en
la tendo malordon. De tiu tempo Lada atakis min per protestoj, kun kiu li devis
dormi. Sed tamen ni fariĝis bonaj amikoj kaj de tiu tempo Lada helpis al
mi organizi SET-ojn.
Li
estis ne nur blanka barbulo, sed fariĝis ankaŭ simpatiulo por ĉiuj
tendaranoj. Kiel oficisto de Jednota li sciis, kie aĉeti ekipaĵon por
la tendara kuirejo, kie aĉeti malmultekostajn tolaĵojn. En la jaro
1968 ni aĉetis la unuan kabaneton „Junio“. Ni aĉetis materialon kaj
dum unu jaro Lada konstruis 4 samajn kabanetojn. Ĉiun liberan tempon li
dediĉis al SET Lančov. Dum unu etapo li ne nur libertempis en SET, sed
ankaŭ mastrumis aŭ instruis aŭ gvidis la etapon.
Venis
la maljuneco, venis la malfeliĉo pere de la morto de lia ŝatata edzino.
Lada transdonis sian hejmon al sia nepino kaj iris al la domo de maljunuloj de
sankta Antonio en Mor. Budějovice.
Por la SET Lančov kaj por Esperanto li faris
multe. Dankon kara mia amiko, dankon Lada.
Pavel
Sittauer
Libor Křivánek
(1926-1983)
Libor Křivánek naskiĝis la 27-an de aŭgusto 1926
en Bělá pod Bezdězem. Li studis Komercan akademion en Mladá Boleslav kaj daŭrigis
en la politika kaj sociala altlernejo en Prago studadon de ĵurnalismo,
kiun li finis en majo 1948. Li fariĝis komisiito por eksterlanda komerco
en la Praga entrepreno Ligna, sed kiel sana nepartiano li devis foriri el la
kancelario en la produktejon. Sekvis la soldata servo de eksstudenta serĝento
en Písek, kiu iĝis por li fatala - li edziĝis tie, fondis
familion (filoj Radko kaj Libor, filino Mira), kiu ekde 1952 loĝis en
Písek.
Li
amis lerni fremdajn lingvojn (la anglan, francan, germanan, hispanan), interesiĝis
pri la literaturo, historio, geografio kaj arto, lia hobio estis turismo
kaj vojaĝado, por kiuj bedaŭrinde la tiutempa politiko ne donis
multajn okazojn.
Pli ol 20 jarojn li laboris en la muzeo de Písek
kun granda elano, la suda Bohemio kaj Písek-regiono ĉarmis lin, ofte li
partoprenis en diversaj esploraj laboroj. La 15-an de januaro 1983 li antaŭtempe
forpasis, venkita de gravaj lezoj post aŭto-averio, okazinta dum deĵora
vojaĝo.
Esperanton
li lernis baldaŭ post la milito en kursoj de Václav Špůr en Doksy, kiujn
li ofte kun plezuro rememoris. Ekloĝinte en Písek li propagandis la
lingvon, akiris interesiĝantojn kaj poste klubanojn de la rondeto ĉe
Jitex Písek (vestaĵ-fabriko). Li aranĝis ne nur kursojn kaj regulajn
klubajn kunvenojn, sed ankaŭ plurtagajn ekskursojn al Pollando, GDR
(orienta Germanio), Jugoslavio (1967) kaj Somerajn Esperanto-Tendarojn en
Šumava-Popelná (1957) kaj Červená nad Vltavou (1958).
En
la 1960-aj jaroj li fariĝis UEA-delegito por turismo, post UK Budapest
1966 li fondis Turisman Esperanto-Bazon en Zvíkov. Inter la jaro 1976-1979 li
laboris kiel membro de CK de ĈEA kaj prezidanto de la turisma sekcio. Li
organizis ekskursojn de eksterlandaj esperantistoj tra nia respubliko, ekz. li
gvidis svisojn el Lausanne, kio ligis tutvivajn amikecojn.
Libor
Křivánek ofte publikigis en diversaj ĵurnaloj kaj gazetoj, prilaboris ĉeĥan-Esperantan
gastronomian terminaron, kiun en 1978 eldonis esperantista klubo La Progreso en
České Budějovice.
Libor
Křivánek ankaŭ fondis la klubon Ponto en Písek, al kiu li dediĉis
multan tempon kaj energion kaj kie ĝis nun aktivas lia edzino.
Ni,
kiuj konis lin kaj kunlaboris kun li, ĝis nun danke memoras lin.
Jaroslav Kuzník
(1929-2006)
La
26-an de junio mortis en Opava en sia 77-a jaro Ing. Jaroslav Kuzník, longjara
esperantisto, kiu en pasinteco čefrolis en la junulara E-movado. Li naskiĝis
en Opava 7.7.1929, Esperanton li ellernis en la unua postmilita kurso, kiu
okazis en Opava en la jaro 1947 kaj post frenkvento de la kurso en Somera Esp.
Kursaro en Rožnov li fariĝis instruisto de la lingvo (1950). Li baldaŭ
fariĝis grava kaj oferema funkciulo de nove naskita Loka grupo de EA ĈSR
en Opava, plenuminte taskojn de ĝia sekretario. Li ekredaktoris la kluban
cirkuleron "Informační list" (1950 -1951) kaj ĉeestis preparon
kaj organizon de junularaj SET-oj en Žimrovice (1952-1954). Post likvido de la
landa asocio EA ĈSR en 1952 transprenis iniciatemon la junularo, kiu bone
tutŝtate organiziĝis kaj gvidis la ĉeĥoslovakan
esp.-movadon. La 4-a landa jarkonferenco en Hradec apud Opava (1953) elektis
s-anon Kuzník kiel ĉefdelegiton, la funkcion li plenumis du sinsekvajn
jarojn. Lige kun tiu li transprenis ankaŭ la redaktadon de „Tagiĝo“
(1953-1956), kiu estis „neoficiala“ organo de la ne nur junulara movado en nia
lando - post ĉesigo de ĝia antaŭulo „Junularo, agu!“. Post sia
rezigno s-ano Kuzník gvidis Esperanto-klubon en Opava ĝis transdono de tiu
funkcio al la subskribinto. Longajn jarojn li ankaŭ funkciis kiel delegito
kaj fakdelegito de UEA en Opava. Li restis fidela al la movado kaj propra klubo
ĝis sia lasta spiro!
V. Kočvara
Ni kondolencas
- la 15-an de februaro 2006 mortis Vladimír Rychlík (1911) el Žacléř
- printempe forpasis ankaŭ Vladimír Boudar el Třebíč kaj Růžena Konečná el Otrokovice.
Forpasis Roma Thorsen
Kun
malĝojo ni informas, ke la 26-an de aŭgusto 2006 forpasis Roma
Thorsen, duonjaron post la forpaso de sia edzo, la konata verkisto Poul
Thorsen. Ili ambaŭ fondis la "Biblioteka apogo Roma kaj Poul
Thorsen" aranĝita ĉe UEA, kaj estis fervoraj esperantistoj, por
kiuj Esperanto estis ilia vivo.
Ileana
Schröder
KALENDARO 2006
2.-8. 10.
2006 Internacia Paroliga Semajno (InPaSem) 2006 en la urbeto Dobřichovice (proksime
de Prago), en la pensiono Sokol. Informoj kaj aliĝiloj: www.kava-pech.cz/inpasem
6.-8. 10.
2006 Internaciaj Ekzamenoj de UEA/ILEI en Dobřichovice (la lastajn 3 tagojn de InPaSem
2006).
16-22. 10.
2006 Semajna Lingva Seminario en Skokovy. Pliaj informoj
www.mlboleslav.cz/esperanto aŭ drahotovaesperanto@seznam.cz
10.-12.
11. 2006 Konferenco Apliko de Esperanto en Scienco kaj Tekniko (KAEST) 2006 en la urbeto
Dobřichovice (proksime de Prago) en la pensiono Sokol. La temo A(ĉefa)
estas: Lingvo kaj Interreto, la temo B: Studoj el diversaj fakoj. Informoj: www.kava-pech.cz/kaest
8.12.-10.12.
La 18-a Internacia Kultura Festivalo (IKF 2006) en Ústí nad Labem omaĝe
al 100-jariĝo de Jiří Kořínek kaj Tomáš Pumpr. Informoj: Miroslav Smyčka,
Dlouhá 20, 370 11 České Budějovice aŭ
vlastimil.novobilsky@atlas.cz aŭ kriz.j@kr-ustecky.cz
inkluzive
de:
9.12. 2006
La 27-a Ĉeĥa-Saksa Tago, informoj: Miroslav Smyčka, Dlouhá 20, 370 11
České Budějovice aŭ vlastimil.novobilsky@atlas.cz aŭ kriz.j@kr-ustecky.cz.
|
Esperanta enciklopedio Vikipedio en la
interreto jam havas 57 mil artikolojn pri ĉiuj temoj kaj fakoj. |
THORSEN-APOGO JE DISPONO DE BIBLIOTEKOJ
Esperanto-bibliotekoj
havas denove ŝancon akiri senkoste librojn, kiuj mankas en iliaj kolektoj,
ĉar jam por la deka fojo UEA disdonos subvenciojn de la Biblioteka Apogo
Roma kaj Poul Thorsen. Por subvencio rajtas kandidatiĝi bibliotekoj, kiuj
ne estas subtenataj de ŝtata, urba aŭ alia publika instanco.
Interesataj bibliotekoj sendu priskribon pri si kaj liston de dezirataj libroj
laŭ ordo de prefero. Petoj pri diskoj, vidbendoj, k.a. ne-libraj varoj ne
estos konsiderataj. La subvencion oni ricevos kiel librojn surbaze de la listo,
kiu akompanis la peton. En la jaro 2005 sep bibliotekoj ricevis subvenciojn,
kiuj valoris 80 ĝis 225 eŭrojn.
La
petoj devas atingi la Centran Oficejon de UEA ĝis la 15-a de oktobro 2006.
Krom paperpoŝte (UEA, Nieuwe Binnenweg 176, 3015 BJ Rotterdam,
Nederlando), eblas sendi ilin ankaŭ rete al direktoro@co.uea.org.
Populare pri historio de la sciencoj kaj teknikoj
Ĵus
aperis unika por esperantlingva literaturo 250-paĝa libro "Elektitaj lekcioj
pri historio de scienco kaj tekniko" de Carlo Minnaja (Padova) kaj Anatolo
Ŝejpak (Moskva). La libro konsistas el 3 partoj:
1. Komenco de civilizacio (A. Ŝejpak) - (de
ŝtono ĝis plasto).
2. Historio de matematiko (C. Minnaja).
3. Hidraŭlikaj maŝinoj (A. Ŝejpak)
- temas pri pumpiloj, akvaj radoj
Nikola
Gudskov
Renkontiĝo en Svitavy
okazos
la 7-an de oktobro 2006, kolektiĝo antaŭ la fervoja stacidomo inter
la 8:30 - 9:00 h. Ekde la 9-a h trarigardo de tombeja preĝejo kun
klarigado de la urba historiisto Mgr. Fikejs, laŭ intereso trarigardo de
la Urba Biblioteko fondita de Oswald Ottendorfer (1826-1900), mecenato de la
urbo. Posttagmeze programo en la objekto Servo por la Lernejo: video pri vizito
de Panamo kaj Kostariko (Kvido Janík), trarigardo de la urba kroniko eldonita
okaze de 750-a datreveno de la urbo. Informoj pri la rondeto kaj pri la asocia
konferenco, tombolo.
Kore invitas Klubo de Esperanto-amikoj
en Svitavy
Jak platit svazu
V kterékoliv pobočce Poštovní spořitelny a ve většině poboček České pošty si vyžádáte tiskopis VKLAD, který vyplníte ve všech kolonkách: částka Kč - sumu, kterou platíte, č. účtu: 195 230 825/0300, variabilní symbol: má celkem 10 kolonek - prvních pět je pro vaše číslo svazové legitimace (bez písmene kategorie a doplněné vpředu nulami, např. 00325). Číslo legitimace je uvedeno na štítku při expedici Starta. Dalších pět pro variabilní symbol podle účelu platby (viz seznam). Pokud platíte za klub (EK nebo sekci), uveďte svoje číslo legitimace a pošlete V. Hiršovi seznam, za koho platíte. Symbol konstantní je 0379 a název účtu je: Český esperantský svaz. Stejná čísla uveďte na ústřižek, který Vám slouží jako doklad o platbě. Platba je bez poplatku.
Seznam čísel (variabilní symboly):
10011 konference České Budějovice
06940 členství ČES
06941 členství UEA
06942 předplatné Starta bez členství
06943 dary ČES
06944 zápisné do Odborné
knihovny ČES
50200 sekce železničářů IFEF
50400 komise pedagogická ILEI
50401 písemný kurs začátečníci
50402 písemný kurs pokročilí
50404 Paroliga kurso
50405 svazové zkoušky
50800 sekce nevidomých LIBE
50900 sekce zdravotníků UMEA
51000 sekce křesť.
esp. KELI
51100 sekce katol. esp. IKUE
51200 sekce informatiky
70100 komise pro tisk a inf.
80200 ediční fond
80300 propagace v tisku
80400 fond Tilio
Zájemci o časopisy
Peranto: Pavel Polnický, Na Vinici 110/10, 290 01 Poděbrady, tel. 325 615 651, cea.polnicky@quick.cz. Předplatné uhraďte na účet u České spořitelny v Poděbradech, č.ú. 0017 011 013/0800, konst. s. 0379 a variabilní s. uvedený u jednotlivých titulů. Pokud platíte jednou položkou za více časopisů, pošlete perantovi rozpis platby.
Monato: 890,- Kč, v.s. 07001,
12 čísel ročně, 36 stran formátu A4
La Gazeto: 650,- Kč, v.s. 07002,
6 čísel ročně, 32 stran formátu A5
La Ondo de
Esperanto:
540,- Kč, v.s. 07003, 11 čísel ročně, 24 stran formátu A4
Juna Amiko: 300,- Kč, v.s. 07004,
4 čísla ročně, 32 stran formátu A5
Literatura
Foiro: 1000,-
Kč, v.s. 07005, 6 čísel ročně, 56 stran formátu A5
Heroldo de
Esperanto:
1080,- Kč, v.s. 07006, 17 čísel ročně, 4 strany formátu A3
Femina: 660,- Kč, v.s. 07007,
4 čísla ročně, 28 stran formátu A4
Litova
Stelo:
300,- Kč, v.s. 07008, 6 čísel ročně, 36 stran formátu A5
Pola esperantisto: 300,- Kč, v.s.
07009, 6 čísel ročně, 36 stran
Sciencaj Antaŭpublikaĵoj
Esperantistaj sciencistoj povas publikigi
seriozajn sciencajn artikolojn en "Listo de Antaŭ-Publikigo" http://arxiv.org, aŭ en grupo
"Esperanto-Scienco" en http://groups.google.com/group/Esperanto-Scienco
.
Prof.
Filipe de Moraes Paiva
¶ Starto ¶
organo de Ĉeĥa Esperanto-Asocio,
4-foje jare. Abono 10 eŭroj (+ 3 eŭroj aerpoŝte),
rete
Starto:
malovec@volny.cz,
rete ĈEA:
cea.polnicky@quick.cz
(sekretario)
melicharkova@quick. cz (prezidanto)
www.esperanto.cz
Komercaj anoncoj: 25 Kč por unu linio,
800 Kč por kvaronpaĝo, 1500 Kč por duonpaĝo, 2500 Kč por tuta paĝo.
Duobla reklamo 15% rabato, triobla reklamo 30% rabato. Movadaj anoncoj
duonpreze.
Membrokotizoj: A 300 Kč, B 200 Kč, C
100 Kč, D 500 Kč, Z 1000 Kč, Starto-abono 200 Kč, F libervola, enskribo 20 Kč.
Korespondaj kursoj: 600 Kč komencantoj,
700 Kč progresintoj. Aliĝoj: Jana Melichárková, Polní 938, 696 02
Ratíškovice, melicharkova@quick.cz
Libroservo: c/o Anna a Jiří Vyšinkovi,
Kollárova 131, 696 42 Vracov, tel. 518 628 155, anjivy@seznam.cz
Sekcioj de ĈEA: katolika,
kristana, blindula, medicina, fervojista, pri informadiko
Komisionoj de ĈEA: pedagogia
Asocia adreso: Ĉeĥa
Esperanto-Asocio, c/o Pavel Polnický, Na Vinici 110/10, 290 01 Poděbrady, tel.
325 615 651, cea.polnicky@quick.cz
IČO de ĈEA: 00 44 30 34
GRAVA
INFORMO!!!
NOVA BANKO-KONTO de ĈEA:
195 230 825 / 0300
Poštovní spořitelna Poděbrady
ISSN
1212-009X
Redakto-fermoj: 1.2.; 7.5.; 15.8.;
15.11.
Komitato
de ĈEA:
Prezidanto: Jana Melichárková, Polní
938, 696 02 Ratíškovice, melicharkova@quick. cz (reprezentace ČES, koordinace,
vnitřní vztahy, metodika)
Vicprezidanto (komitatano A de UEA):
Petr Chrdle, Anglická 878, 252 29 Dobřichovice, tel. 257 712 201, fakso 257 712
126 chrdle@kava-pech.cz (mezinárodní vztahy, odborná aplikace esperanta,
vydavatelská činnost, EU, retkomunikoj)
Vicprezidanto: Jiří Tomeček, Dr.
Bureše 3, 370 05 České Budějovice, 602 611 584, jirka.tomecek@post.cz (muzeum)
Sekretario: Pavel Polnický, Na
Vinici 110/10, 290 01 Poděbrady, tel./fax. 325 615 651, cea.polnicky@quick.cz
Kasisto: Vratislav
Hirš, Ruprechtov 117, 683 04 Drnovice, 517 385 367, hirs@gm.vyskov.cz
(členská základna, účetnictví)
Komitatano: Věra Podhradská, Poříčí
l, 603 00 Brno, tel. 543 233 047, podhradska @volny.cz (kluby, konference,
zápisy, čestní členové)
Komitatano: Miroslav Vaněk, 507 44
Libošovice 104, vanekmi@centrum.cz,
(sekce, komise)
Ĉefdelegito
de UEA por Ĉeĥio: Lucie Karešová, Havlíčkovo nám. č. 1, 130 00 Praha 3, tel.
603 444 828
Kontrolgrupo
de ĈEA:
Prezidanto: Josef Hron, Bohdanečská 68, 530 09 Pardubice, josef-hron@volny.cz,
tel. 466 401 942;
Věra Štěpánová, Jana Zajíce 2873/22, 400 11 Ústí
n. L., strpanova.v@kr-ustecky.cz;
Jiří Souček, Mečislavova 223/8, 140 00 Praha 4,
soucek@pcp.lf3.cuni.cz
Redaktoro
de Starto:
Miroslav Malovec, Bosonožská 15/10, 625 00 Brno, tel. 547 240 690,
malovec@volny.cz, malovec @chello.cz
Kontrollegis: M. Malovec kaj la
komitato
Kolektado
de gazetaj eltranĉaĵoj: Jarmila Čejková, Malý Koloredov 1538, 738 01
Frýdek-Místek,
jarkacejkova@centrum.cz
Periodikum
Českého esperantského svazu (37. ročník)
Redaktor: Miroslav Malovec,
Bosonožská 15/10, 625 00 Brno,
malovec@volny.cz;
http://members.chello.cz/malovec/
Členská
evidence a změny adres:
c/o Vratislav Hirš, Ruprechtov 117,
683 04 Drnovice, 517 385 367, hirs@gm.vyskov.cz
Uzávěrka
dalšího čísla:
15.11.2006
Organo de Ĉeĥa
Esperanto-Asocio (37-a jarkolekto)
Abonebla ĉe UEA, ĉe niaj perantoj aŭ
rekte ĉe nia Asocio
Abonprezo: 10 eŭroj
(se aerpoŝte: + 3 eŭroj)
Redaktoro: Miroslav Malovec,
Bosonožská 15/10, 625 00 Brno,
Ĉeĥio, e-mail: malovec@volny.cz;
http://members.chello.cz/malovec/
Presis: DTP centrum, Svitavy
Redakto-fermo
de la sekva numero: 15.11.2006
ISSN
1212-009X