|
Aventuraj
romanoj ĉiam apartenis al la plej ŝatata literaturo, precipe de
knaboj. Ankaŭ en Esperanto aperis
pluraj.
Ni menciu
kelkajn: Robinsono Kruso de Daniel Defoe, pri maristo, kies ŝipo
vrakiĝis ĉe senhoma insulo kaj li tie vivis sola ĝis alveno de
indiĝeno Vendredo, aperis jam en 1908 kaj poste en alia traduko (pli
precize rerakontado) en 1928 kaj 1928. La fama libro estis ofte  imitata. La
plej bona kaj plej majstra el tiuj „robinsonaĵoj“ estas Trezorinsulo de Robert Louis
Stevenson, pri knabo Jim Hawkins, kiu kun siaj plenkreskaj amikoj iris serĉi
trezoron de piratoj sur nekonata insulo en oceano laŭ trovita mapo. Tie
ili trovis lokan „robinsonon“, mariston, kiu tie devis pune vivi sola dum
pluraj jaroj. La romano Forkaptita
de la sama aŭtoro rakontas aventurojn de alia knabo en Skotlando en la
18-a jarceno.
 Pola
verkisto de historiaj romanoj Henryk Sienkiewicz verkis ankaŭ aventuran
romanon por geknaboj Tra dezerto kaj
praarbaro, pri la 14-jara pola knabo Staĉjo kaj 8-jara angla
knabineto Nel, kiujn en Egiptio forkaptis arabaj militistoj kaj forkondukis
ilin en la profundon de Afriko. La kompleta romano aperis en Esperanto en
1978, sed jam en 1936 estis eldonita kurtigita versio sub titolo Kaptitaj en Nubio.
 Same
ekzotajn temojn havas ankaŭ Liberigo
de Karl May kaj du romanoj de Jules Verne, Esplorvojaĝo kaj La
verda radio. La unua estas interesa per tio, ke ĝi propagandas
Esperanton tuj en la komenca paĝo, sed la verkisto bedaŭrinde na
havis tempon fini la romanon.
 En la
relative moderna tempo, la 20-a jarcento, okazas La Alaska stafeto kaj Kaptitoj
de glacirokoj de ĉeĥa verkisto kaj esperantisto František Omelka
(li mem esperantigis la verkojn). La
unua priskribas veran eventon, kiu okazis en 1925 en Alasko, kiam en la urbo
Nome malsaniĝis multaj infanoj kaj kvin heroaj viroj alveturigis la
bezonatan kuracilon sur sledoj tirataj de hundoj. Ili devis trairi centojn da
kilometroj tra neĝoplena regiono. En la dua romano aviadilo kraŝis
en Alpoj tuj post la dua mondmilito kaj la pasaĝeroj restis sur glacia
monto dum semajno antaŭ ol venis helpo.
Al originale
verkitaj aventuraj libroj en Esperanto apartenas ankaŭ Kumenaŭa, la filo de ĝangalo
de Tibor Sekelj, pri indiana knabo, kiu savis en ĝangalo grupon da
perditaj blankuloj, kaj Arne, la ĉefido
de Leif Nordenstorm, pri aventuroj de vikinga knabo.
 
|